Bieda w Polsce ma twarz dziecka a nie emeryta

Komentarz Jeremiego Mordasewicza, doradcy zarządu Konfederacji Lewiatan

W odczuciu społecznym emerytury są zbyt niskie, ale podstawą decyzji o ich waloryzacji powinien być możliwie pełny i obiektywny opis rzeczywistości a nie odczucia. A dane statystyczne i badania dochodów i wydatków gospodarstw domowych wskazują, że w Polsce solidarność międzypokoleniowa została zachwiana na niekorzyść pokolenia osób pracujących i finansujących emerytury, a nie - jak się powszechnie sądzi - na niekorzyść emerytów.

Średni dochód na osobę w gospodarstwach domowych emerytów jest wyższy niż w gospodarstwach domowych pracowników, szczególnie tych wielodzietnych.

W Polsce - na tle innych państw - relacja średniej emerytury do średniego wynagrodzenia jest wyjątkowo korzystna dla emerytów. Wysokość przeciętnej emerytury stanowi około 60 procent przeciętnego wynagrodzenia. A jednocześnie emeryci zazwyczaj nie ponoszą kosztów utrzymania dzieci i kredytów mieszkaniowych. Efektem jest wtórna redystrybucja dochodu: emeryci przekazują dzieciom i wnukom około 4 mld złotych rocznie.

Wbrew powszechnie panującej opinii bieda w naszym kraju ma twarz dziecka a nie emeryta. W sferze ubóstwa znajduje się 4 procent osób w wieku 65+ i aż 10 procent dzieci w wieku do 18 lat. Według GUS, grupę najbardziej zagrożoną ubóstwem skrajnym stanowiły rodziny wielodzietne. W 2014 r. poniżej minimum egzystencji żyło ok. 11 proc. osób w gospodarstwach małżeństw z 3 dzieci.

Biorąc pod uwagę permanentny deficyt finansów publicznych, utrzymujący się nawet w okresie dobrej koniunktury gospodarczej i szybkiego jak na Europę wzrostu, zwiększenie waloryzacji emerytur będzie musiało zostać zrównoważone podwyższeniem podatków.