Powstaje Centralny Rejestr Wyborców. Cieszyński: usprawni to proces wyborczy

W poniedziałek do Sejmu wpłynął rządowy projekt nowelizacji Kodeksu wyborczego i innych ustaw zakładający utworzenie Centralnego Rejestru Wyborców.

Jaki cel Centralnego Rejestru Wyborców

Pełnomocnik rządu ds. cyberbezpieczeństwa Janusz Cieszyński, który ma reprezentować Radę Ministrów podczas prac nad tym projektem w parlamencie, powiedział PAP, że proponowana zmiana polega na stworzeniu Centralnego Rejestru Wyborców, który zastąpi rejestry gminne.

"Rejestr da pewność tego, że dana osoba nie głosuje w więcej niż jednym miejscu. Oprócz tego Centralny Rejestr Wyborców zapobiegnie sytuacjom, w których samorządy nie nadążały z obsługą wniosków o dopisanie do lokalnego spisu przez co wyborca nie mógł oddać głosu w preferowanej lokalizacji. Po zmianie w momencie złożenia wniosku zostanie on automatycznie rozpatrzony, a obywatel będzie widniał we właściwym obwodzie" - mówił Cieszyński.

Podkreślił, że dzięki proponowanym zmianom proces wyborczy zostanie ujednolicony i usprawniony. "Dodatkowo utworzenie Centralnego Rejestru Wyborców zwiększy poziom cyberbezpieczeństwa. W tej chwili rejestry wyborców są prowadzone przez samorządy i każdy samorząd odpowiada indywidualnie za bezpieczeństwo swojego rejestru. Centralne rozwiązanie z całą pewnością zapewni wyższy poziom bezpieczeństwa poprzez zastosowanie takich samych zabezpieczeń, jakie są stosowane dla innych rejestrów, takich jak np. PESEL" - wskazał.

"W projekcie nie ma żadnych punktów budzących kontrowersje"

Cieszyński zapewnił też, że w projekcie nie ma żadnych punktów budzących kontrowersje. "To jest projekt, który realizuje wytyczne Krajowego Biura Wyborczego i Państwowej Komisji Wyborczej; zawiera rozwiązania postulowane od wielu lat. Nie spodziewam się, aby ktokolwiek, kto uczciwie podchodzi do sprawy, miał tutaj jakieś poważne wątpliwości" - ocenił.

"Myślę, że jeśli chodzi o kwestie związane z przeprowadzaniem wyborów, to szczególną wagę powinno się przykładać do konsultacji. Dlatego też przeprowadziliśmy prekonsultacje z samorządami i uzyskaliśmy wstępną, pozytywną opinię ze strony Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu" - mówił Cieszyński.

Cieszyński powiedział też, że jeśli chodzi o przygotowanie centralnego rejestru, to koncepcja biznesowa już jest gotowa. "Jestem przekonany, że realizacja nie będzie bardzo czasochłonna" - ocenił.

Zgodnie z projektem nowelizacji celem Centralnego Rejestru Wyborców ma być gromadzenie danych o wyborcach oraz posiadaniu bądź nieposiadaniu przez nich prawa wybierania. Chodzi zarówno o potwierdzenie możliwości udziału w wyborach w Polsce, jak i za granicą; a także przy okazji weryfikacji podpisów złożonych w związku z zamiarem przeprowadzenia referendum lub zgłoszeniem inicjatywy ustawodawczej przez obywateli.

CRW umożliwi centralne ustalenie liczby wyborców oraz sporządzanie spisów wyborców i spisów osób uprawnionych do udziału w referendum, a także sprawdzania posiadania prawa wybierania. Łatwiej będzie dostać zaświadczenie o prawie do głosowania poza miejscem zamieszkania, będzie to można zrobić zdalnie.

Dane osobowe przekazywane z rejestru PESEL

Dane osobowe będą przekazywane do CRW z rejestru PESEL. Dane każdej osoby, która skończy 18 lat, automatycznie zasilą CRW. W przypadku zmiany danych w rejestrze PESEL automatycznie zmiana zostanie dokonana również w CRW.

W celu realizacji zadań określonych w kodeksie, dostęp do CRW będą posiadać wójtowie, Państwowa Komisja Wyborcza i komisarze wyborczy za pośrednictwem Krajowego Biura Wyborczego, minister ds. informatyzacji, minister spraw zagranicznych i konsulowie.

Projekt zakłada, że w latach 2022–2031 maksymalny limit wydatków budżetu państwa na Centralny Rejestr Wyborców wynosi 91,72 mln zł, z tego: w 2022 r. – 2,3 mln zł; w 2023 r. – 28,9 mln zł; w 2024 r. – 7,6 mln zł; a w latach 2025-2031 po 7,56 mln zł.

Autorzy projektu zaznaczyli, że nie wprowadza on zmian w zakresie zasad prawa wyborczego, a zmiany dotyczą jedynie "niezbędnego zakresu przepisów w celu umożliwienia przetwarzania danych w Centralnym Rejestrze Wyborców i obsługi wyborców z wykorzystaniem tego rejestru".