Telewizja cyfrowa zmienia rynek telewizyjny

We wtorek około 6.00 wyłączono ostatni nadajnik analogowy, zlokalizowany w Giżycku (więcej na ten temat). Proces wygaszania analogu zaczął się jednak wiele miesięcy wcześniej, bo 7 listopada 2012 roku, gdy zaprzestano emisji cyfrowej w Zielonej Górze i Żaganiu. Sama cyfryzacja ruszyła już w 2010 roku, gdy we wrześniu br. emisję rozpoczął drugi multipleks naziemnej telewizji cyfrowej (MUX-2), a w październiku ruszył MUX-3. W grudniu 2011 roku dołączył do nich MUX-1.

W naziemnej telewizji analogowej dostępnych było siedem kanałów ogólnopolskich i ponadregionalnych: TVP1, TVP2, TVP Info, Polsat, TVN, TV4 i TV Puls, mających różny zasięg techniczny (największym dysponowały TVP1, TVP2, najmniejszym TV Puls) i dostępność w poszczególnych regionach. W telewizji cyfrowej wszystkie te stacje zyskały ogólnopolski zasięg, a obok nich widzowie ze zwykłą anteną oglądać mogą też TVN7, TTV, Puls 2, TV6, ATM Rozrywka, Polsat Sport News, Eska TV, Polo TV, TVP Polonia, TVP Kultura, TVP Rozrywka i TVP Historia. Wiosną 2014 roku dołączą do tej listy Telewizja Trwam, dziecięce TVP ABC oraz wybrane przez KRRiT kanał filmowy oraz edukacyjno-poznawczy (decyzja w tej sprawie ma zapaść w najbliższych tygodniach).

Zwiększenie liczby kanałów dostępnych dla odbiorców telewizji naziemnej (to około 30 proc. gospodarstw domowych, reszta korzysta z telewizji płatnej) wpływa mocno na spadek oglądalności czterech głównych kanałów, mających dotąd największy zasięg naziemny. W I półroczu br. miały one łącznie 49,88 proc. udziału w grupie 4+, podczas gdy rok wcześniej było to jeszcze 57,97 proc. Natomiast w tzw. grupie komercyjnej (16-49) ich wynik zmalał z 55,27 proc. do 47,76 proc. (poznaj szczegóły). Najwięcej na cyfryzacji straciła Telewizja Polska, bo udział Jedynki i Dwójki spadł w tym okresie łącznie o 5,11 pkt. proc., najmniej straciła TVN (1,16 pkt proc.), który dzięki cyfryzacji zwiększył zasięg techniczny z 92,2 proc. do 97,6 proc. Dynamicznie rośnie za to widownia mniejszych kanałów, które dzięki naziemnej telewizji cyfrowej zyskały ogólnopolski zasięg i dotyczy to zarówno stacji obecnych wcześniej na rynku jak np. TVN7, TV4 czy TV Puls jak i powstałych specjalnie na potrzeby DVB-T (np. Puls 2, TTV).

Cyfryzacja nie oznacza jednak końca oligopolu na rynku telewizyjnym. Większość stacji z naziemnej telewizji cyfrowej powiązanych jest bowiem z największymi nadawcami. Telewizja Polska poza Jedynką, Dwójką i TVP Info ma na multipleksie obecnie cztery kanały tematyczne, TVN jest nadawcą TVN7 czy TTV, a do Polsatu należy Polsat Sport News, a niebawem także TV4 i TV6 (zgodę na transakcję wydać musi jeszcze UOKiK). Z właścicielem Polsatu związana jest ATM Rozrywka. Niezależna jest np. TV Puls, ale reklamy sprzedaje już broker TVN Media. Jak podaje dom mediowy Starlink, mimo spadających udziałów głównych kanałów TVP, Polsat i TVN, wraz ze stacjami, w imieniu których prowadzą sprzedaż czasu reklamowego, odpowiadają za 90 proc. wartości rynku reklamy w Polsce. Broker kanałów tematycznych Atmedia ma w ofercie tylko dwa kanały naziemne: Eska TV i Polo TV, należące do Grupy ZPR Zbigniewa Benbenka.

Małe kanały obecne w DVB-T wzrost oglądalności generują na razie dzięki tzw. efektowi świeżości. TVN7 po eksperymencie z polskim serialem stawia głównie na filmy i seriale zagraniczne i powtórki z głównej anteny, a ATM Rozrywka nadaje prawie wyłącznie seriale, które już kilka razy emitował Polsat czy Polsat 2. Jednak ci nadawcy powoli zaczynają rozumieć wagę polskich, unikalnych produkcji. Od początku nadawania stawia na nie TTV (poza newsami czy publicystyką nadaje własne reality-show), na tegoroczną jesień polską ofensywę programową zapowiada TV Puls (więcej na ten temat), a ATM Rozrywka polski sitcom lub serial scripted-docu planuje produkować w przyszłym roku (więcej na ten temat).

Wielka czwórka traci widzów, ale jej udział w rynku reklamy spada wolniej niż oglądalność. Chcąc utrzymać zainteresowanie widzów i reklamodawców stacje te planują dalej inwestować w program. - Prognozujemy, że do końca 2013r. walka o pierwsze miejsce w oglądalności rozegra się między TVNem, a Polsatem. Tak naprawdę decydujące znaczenie będą miały jesienne ramówki i to czym obie stacje postarają się przyciągnąć widza - mówi Lidia Kacprzycka, dyrektor zarządzająca Starlinka.

Wiadomo, że TVN jesienią br. zamierza pokazać np. trzy cotygodniowe seriale, podczas gdy jeszcze rok wcześniej z powodu kryzysu zrezygnowała z jednej produkcji. Stacja ta doinwestuje i przeniesie do prime-time także reality-show “Bitwa o dom”. Nieoficjalnie mówi się, że również Polsat po raz pierwszy od lat będzie mieć w ramówce trzy duże seriale. Nowością w tej stacji będzie też kulinarny reality-show “Top Chef”, mający być konkurencją dla emitowanego w TVN “MasterChefa”. Najmniej wiadomo o ramówkach TVP1 i TVP2, które właśnie zostały zatwierdzone przez zarząd TVP, ale stacja nie chce jeszcze o nich informować.