Święta Bożego Narodzenia za pasem, jednak wiele osób wciąż ma dylemat jaki prezent kupić bliskim. Odpowiedź jest bardzo prosta – książkę. Warto sięgnąć po najnowsze węgierskie propozycje. „Gorączka o świcie” to pełna nadziei historia o uzdrawiającej miłości, a „Wykorzenieni” to znakomity opis rzeczywistości z perspektywy dziecka. „Wielka księga kaca” natomiast z pewnością co poniektórym okaże się bardzo przydatna z Nowym Rokiem.
Współczesne opowieści naddunajskich pisarzy
Węgierska literatura jest uważana przez wielu krytyków za jedną z najciekawszych w Europie. Może pochwalić się wieloma wybitnymi pisarzami wyróżnionymi najbardziej prestiżowymi nagrodami. Wystarczy wspomnieć chociażby Imre Kertésza , który w 2002 roku został uhonorowany Nagrodą Nobla. Andrea Tompa, János Háy czy Krisztina Tóth to współcześni autorzy, których twórczość należy zaliczyć do kanonu lektur obowiązkowych. Święta to znakomity czas, aby zapoznać się ze współczesnymi dziełami węgierskich pisarzy i świetna okazja, aby nadrobić czytelnicze zaległości. Po spotkaniu z rodziną i przyjaciółmi warto spędzić wieczór z dobrą książką w ręku. Tym bardziej, że za sprawą trwającego Roku Kultury Węgierskiej w Polsce, ukazało się ponad 30 nowych dzieł węgierskich twórców w doskonałym tłumaczeniu przedstawicielek młodego pokolenia m.in. Anny Butrym, Marty Żbikowskiej czy Karoliny Wilamowskiej, nie wspominając o dobrze znanych, Annie Góreckiej, Irenie Makarewicz czy Teresie Worowskiej.
Miłość w powojennej rzeczywistości
Pierwszą propozycją na świąteczny upominek jest „Gorączka o świcie” Pétera Gárdosa, reżysera filmowego i właściciela jednego z budapeszteńskich teatrów. W swojej książce opowiada prawdziwą historię miłości swoich rodziców. Młody Miklós przebywający w obozie koncentracyjnym zostaje wysłany do obozu rehabilitacyjnego w Szwecji. Tam słyszy od lekarza wyrok śmierci – choroba nie pozostawia mu więcej niż 6 miesięcy życia. Ta wiadomość sprawia, że staje na przekór losowi i zaczyna szukać prawdziwej miłości. Wysyła listy do ponad stu węgierskich dziewcząt przebywających w szwedzkich klinikach, mając nadzieję na znalezienie trwałego uczucia. Wkrótce jego marzenie się spełnia. Ta poruszająca historia idealnie wpisuje się w rodzinną i nostalgiczną atmosferę świąt Bożego Narodzenia. Z okazji Roku Kultury Węgierskiej w Polsce książka została wydana w przekładzie Marty Żbikowskiej przez wydawnictwo Czarna Owca.
Dziecięce marzenia kontra brutalna rzeczywistość
Kolejnym gwiazdkowym pomysłem jest książka pod tytułem „Wykorzenieni”. To jedyna powieść węgierskiego literaturoznawcy, tłumacza i poety Szilárda Borbélya. Tłem wydarzeń rozgrywających się w latach 60. i 70. jest stereotypowa wiejska rzeczywistość. Codzienność mieszkańców prowincji polega na zadowalaniu się prostymi czynnościami takimi jak uprawa roli czy przesiadywanie w lokalnej gospodzie. Agresja jest tu naturalnym zjawiskiem: mężowie biją żony, a te bezlitośnie karcą swoje pociechy. Pośród skrajnej biedy i braku perspektyw na przyszłość dorasta wrażliwy chłopiec. Z wiekiem dostrzega swoją odmienność i niedopasowanie. Zaczyna rozumieć, że jego marzenia znacznie różnią się od ambicji społeczności, wśród której żyje. Pozycja ta, przełożona przez Karolinę Wilamowską, odkrywa przed czytelnikiem brutalną rzeczywistość widzianą oczami dziecka, które z czasem staje się coraz bardziej świadome ubóstwa otoczenia nie tylko pod względem materialnym, ale też emocjonalnym i intelektualnym. Książka ukazała się dzięki Wydawnictwu Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Metody na kaca
Kolejną książką, którą koniecznie trzeba spakować do koszyka podczas świątecznych zakupów jest „Wielka księga kaca”, opisująca między innymi najlepsze i jednocześnie najbardziej oryginalne sposoby na zwalczenie syndromu dnia następnego. Jest to pozycja idealna dla miłośników dobrej zabawy, z którą warto zapoznać się szczególnie przed sylwestrową nocą. András Cserna-Szabó i Benedek Darida przyglądają się zwyczajom największych pisarzy, prekursorów filozofii i najwybitniejszych naukowców oraz ich sposobom radzenia sobie ze skutkami spożywania alkoholu. Autorzy z przymrużeniem oka pokazują czytelnikom kulturę picia z różnych epok i miejsc świata. Przegląd rytuałów rozpoczyna się od sprawdzenia, czym raczył się Sokrates, poprzez metody Aleksandra Wielkiego, a także opowiadają o doktorze Fauście i weryfikują rozwiązania proponowane przez Ibsena. Z jednej strony anegdoty na temat doskonale znanych nam osobistości bawią, z drugiej jednak zmuszają czytelnika do refleksji. Publikacja, w tłumaczeniu Marty Żbikowskiej, pojawiła się na polskim rynku dzięki wydawnictwu Czarna Owca.
Podróże po Wielkiej Nizinie
Ostatnią naszą propozycją na świąteczny prezent, dzięki której lepiej można poznać węgierską kulturę, jest najnowsza książka polskiego pisarza, Krzysztofa Vargi. „Langosz w Jurcie”, która jest ostatnią częścią jego węgierskiej trylogii. Ta nostalgiczna i mówiąca o przemijaniu pozycja zaczyna się w chwili, kiedy syn dowiaduje się o śmierci ojca. Podróżowanie po Węgrzech staje się metaforą pożegnania oraz szukaniem punktu styku między własną tożsamością, a korzeniami rodzica. Opowieść o przemijaniu, jednocześnie pełna zabawnych sformułowań, jest mimo wszystko historią trudną i zmuszającą do przemyśleń. Książka ukazała się dzięki Wydawnictwu Czarne.
Książki zostały wydane m.in. w ramach trwającego Roku Kultury Węgierskiej w Polsce oraz były prezentowane również na Międzynarodowych Targach Książki w Krakowie. Więcej informacji na stronie: www.kulturawegierska.pl
dostarczył infoWire.pl
